100 મિલિયનથી વધુ ડાઉનલોડ્સ કરાયેલા પોડકાસ્ટના આધારે ઇતિહાસકાર અને નવલકથાકાર પોલ કૂપર દ્વારા લખાયેલ પુસ્તક ‘ફોલ ઓફ સિવિલાઈઝેશન્સ: સ્ટોરીઝ ઓફ ગ્રેટનેસ એન્ડ ડિક્લાઈન’માં પ્રાચીન સમાજની સત્તાઓ કઇ રીતે આગળ વધી અને પછીથી સત્તાઓનું કેવી રીતે પતન થયું તેના વિશે અન્વેષણ કરાયું છે. આ પુસ્તક પોડકાસ્ટ પર આધારિત છે અને આબેહૂબ વાર્તા કહેવા સાથે સંસ્કૃતિના પતન અને તે પતનની ચોંકાવનારી વિગતો રજૂ કરે છે.
સદીઓ દરમિયાન, આપણે મેસોપોટેમિયાના મહાન સામ્રાજ્યોથી એશિયાના ખ્મેર અને વિજયનગર તથા પશ્ચિમ આફ્રિકાના સોનઘાઈ સુધીની તથા બાયઝેન્ટિયમથી મધ્ય અમેરિકાના માયા, ઈન્કા અને એઝટેક સુધી; રોમન બ્રિટનથી રાપા નુઇ સુધીની મુસાફરી કરીએ છીએ.
આ પુસ્તકમાં ઝીણવટભર્યા સંશોધન, આકર્ષક સૂઝ અને ચમકદાર, સહાનુભૂતિ ભરેલી વાર્તા કહેવાની સાથે, ઇતિહાસકાર અને નવલકથાકાર પોલ કૂપર આ પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓની ભવ્યતા અને સંકટને ઉજાગર કરે છે. એટલું જ નહિં લેખક પૂછે છે કે તે સમયે જીવંત વ્યક્તિ માટે તેમના વિશ્વના અંતનો સાક્ષી બનવાનું કેવું લાગ્યું હશે.
આ પુસ્તક એક ઉપદેશક અને આકર્ષક મહાકાવ્ય સમાન છે જે માનવ અસ્તિત્વની નાજુકતાને છતી કરે છે. તે ભવ્ય વિજયો અને વિલાપજનક કરૂણાંતિકાઓ, સંસ્કારી અને અસંસ્કારી. ઐતિહાસિક વાર્તા કહેવાનો સમયસરનો પ્રવાસ રજૂ કરે છે.
પુસ્તક સમિક્ષા
- ‘’કૂપર અસાધારણ છે… અને ઐતિહાસિક જીગ્સૉ ટુકડાઓના હોશિયાર કલેક્ટર છે. તેઓ ટુચકાઓ અને સુલભ વાર્તા કહેવાની નિપુણતા દ્વારા વાચકોને એક નવી જ રીતે સંબોધે છે.’’ – મેક્સ હેસ્ટિંગ્સ, સન્ડે ટાઇમ્સ
- પૉલ કૂપરે આ પુસ્તક તેજસ્વી રીતે લખેલું છે: સ્પષ્ટ, આકર્ષક અને આખરે ચિલિંગ કરતું પુસ્તક રસપ્રદ વિગતો અને સૂક્ષ્મ તારણોથી ભરપૂર છે. – કૅલ ફ્લાયન, પત્રકાર અને આઇલેન્ડ્સ ઓફ અબાન્ડોનમેન્ટ.
- ‘વિશિષ્ટ રીતે વાંચી શકાય તેવઆ આ પુસ્તકમાં કૂપરે મૂળ સ્ત્રોતોના નજીકના વાંચનમાંથી તેનું વર્ણન બનાવ્યું છે. તેમનામાં મહાન શહેરોના ભૌતિક સેટિંગને ઉત્તેજીત કરવાની ક્ષમતા છે જે સામ્રાજ્યના કેન્દ્રમાં છે. – ડેવિડ અબુલાફિયા, ‘સ્પેક્ટેટર’
લેખક પરિચય
પોલ કૂપર વિખ્યાત પોડકાસ્ટર, ઈતિહાસકાર અને બે વખાણાયેલી ઐતિહાસિક નવલકથાઓ, ‘રિવર ઓફ ઈંક’ અને ‘ઓલ અવર બ્રોકન આઈડોલ્સ’ના લેખક છે. તેમણે ઇસ્ટ એંગ્લિયા યુનિવર્સિટીમાંથી પીએચડી કર્યું છે. તેઓ ફોલ ઓફ સિવિલાઈઝેશન્સ પોડકાસ્ટ લખે છે, તેનું નિર્માણ કરે છે અને હોસ્ટ કરે છે.આ પોડકાસ્ટે દેશના ટોચના દસ બ્રિટિશ પોડકાસ્ટમાં સ્થાન મેળવ્યું છે, અને 2018 માં તેની શરૂઆતથી 100 મિલિયનથી વધુ ડાઉનલોડ્સ થયા છે અને 1 મિલિયનથી વધુ યુ-ટ્યુબ સબ્સ્ક્રાઇબર્સ ધરાવે છે. તેઓ સાઉથ લંડનમાં જન્મેલા અને કાર્ડિફ, વેલ્સમાં ઉછર્યા છે. તેઓ ઇંગ્લિશ શિક્ષક તરીકે કામ કરવા માટે શ્રીલંકા ગયા હતા ત્યારે પ્રાચીન અને આધુનિક ખંડેરોની શોધખોળ કરવામાં સમય કાઢ્યો. તેમણે સામયિકો, વેબસાઇટ્સ માટે લખ્યું છે અને આર્કાઇવિસ્ટ, સંપાદક અને પત્રકાર તરીકે પણ કામ કર્યું છે. Twitter: @PaulMMCooper
આ પુસ્તકને અમેઝોન પર 5માંથી 4.7 સ્ટારનું રેટિંગ મળેલું છે.
Book: Fall of Civilizations: Stories of Greatness and Decline
Author: Paul Cooper
Publisher : Duckworth
Price: £25