જી-20 શિખર માટે ગયા સપ્તાહે ભારત ગયેલા વડાપ્રધાન ઋષિ સુનકે ભારતીય ન્યૂઝ એજન્સી પીટીઆઈને ખાસ મુલાકાત આપી હતી, જે અહીં રજૂ કરાઈ છેઃ
પ્રશ્નઃ ભારત – યુકે સંબંધોમાં જબરજસ્ત વિકાસ થયો છે. વર્તમાન રાજકીય ઉથલપાથલની પૃષ્ઠભૂમિમાં, ખાસ કરીને સંરક્ષણ, વેપાર અને નિર્ણાયક ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રોમાં, યુક્રેન યુદ્ધ દ્વારા મોટાભાગે વેરવિખેર થયેલા વર્લ્ડ ઓર્ડરમાં વર્તમાન અને સંભવિત ભાવિ સહકારનો એકંદર માર્ગ તમે કેવી રીતે જુઓ છો?
જવાબ: યુકે અને ભારત વચ્ચેનો સંબંધ આપણા બંને દેશોના ભવિષ્યને નવી વ્યાખ્યા આપશે. આપણા દેશોના નિકટના સંપર્ક અને સંલગ્ન હિતો ઓળખી બે વર્ષ પહેલાં અમે ‘2030 રોડમેપ’ પર સંમત થયા હતા જે આપણા દેશો, અર્થતંત્રો અને લોકોને એકબીજાની નજીક લાવવાની ઐતિહાસિક પ્રતિબદ્ધતા હતી. અમે આ રોડમેપ હેઠળ પહેલેથી જ ઘણું બધું હાંસલ કર્યું છે, જેમાં ઉચ્ચ શિક્ષણની લાયકાતની પરસ્પર માન્યતા, યુવા વ્યાવસાયિકો માટે નવા વિઝા રૂટ અને ટેસ્કો, ડિલિવરી અને રીવોલ્યુટ જેવી બ્રિટિશ કંપનીઓ ભારતમાં તેમની હાજરી સ્થાપિત કરવા અથવા વિસ્તરણ કરવા સહિત અબજોના નવા રોકાણ સોદાનો સમાવેશ થાય છે.
હજારો નવી નોકરીઓ. યુકે નેવી, આર્મી અને એરફોર્સે તેમના ભારતીય સમકક્ષો સાથે કવાયત હાથ ધરી છે, જે સહિયારા જોખમોનો સામનો કરવા માટે સાથે મળીને કામ કરવાની અમારી ક્ષમતામાં વધારો કરે છે. વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી મહાસત્તાઓ તરીકે, યુકે-ભારતની સહિયારી કુશળતા વૈશ્વિક સારા માટે નવીનતાની સીમાઓને આગળ ધપાવી રહી છે.
આપણે સાથે મળીને COVID-19 રસી પહોંચાડી; એસ્ટ્રા ઝેનેકા દ્વારા વિકસિત અને ભારતની સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા વ્યાપક સ્તરે ઉત્પાદિત, યુકે સરકારની નાણાકીય સહાય સાથે ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટીમાં સંશોધન કરવામાં આવ્યું. રોગચાળો રોકવાથી માંડીને માનવ જીનોમ એક્સપોઝ કરવા સુધી યુકે અને ભારત આવતીકાલના પડકારોનો સામનો કરવા સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે.
અલબત્ત, અમે હજુ પણ વધુ આગળ વધવાની આશા રાખીએ છીએ, જેમાં ભારતે યુરોપિયન દેશ સાથે સંમત થયા હોય તેવા પ્રથમ મુક્ત વેપાર કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાનો સમાવેશ થાય છે.
મને વિશ્વાસ છે કે અમે એવો સોદો કરી શકીશું જેનાથી યુકે અને ભારત બંનેને ફાયદો થાય. આપણા વેપાર સંબંધો પહેલાથી જ વાર્ષિક 3.5 લાખ કરોડ રૂપિયાના છે – હું ઈચ્છું છું કે તે આંકડો વધે. આપણા દેશો વચ્ચેનો દરેક વેપાર, નવી નોકરીઓ, ગ્રાહકો માટે વધુ પસંદગી તથા બ્રિટિશ અને ભારતીય લોકો વચ્ચે વધુ મજબૂત કડીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, કારણ કે તે યુકે-ભારત સંબંધોને ખરેખર અનન્ય બનાવે છે અને તે આપણા દેશો વચ્ચેનો લિવિંગ બ્રિજ છે. યુકેમાં 1.6 મિલિયન-મજબૂત ભારતીય ડાયસ્પોરાનો સમાવેશ થાય છે, અને તે આપણા લોકોને સંસ્કૃતિ, શિક્ષણ, ખોરાક, રમતગમત અને વધુ ક્ષેત્રે જોડે છે.
