REUTERS/Anushree Fadnavis

હરિયાણા અને જમ્મુ કાશ્મીરની વિધાનસભા ચૂંટણીના મંગળવાર આઠ ઓક્ટોબરે આવેલા રિઝલ્ટમાં હરિયાણામાં સતત ત્રીજી ટર્મ માટે ભાજપ સત્તા પર આવ્યો હતો, જ્યારે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં નેશનલ કોન્ફરન્સ-કોંગ્રેસના ગઠબંધનનો વિજય થયો હતો. કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ-કાશ્મીરની કુલ 90 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી 49 બેઠકો પર નેશનલ કોન્ફરન્સ-કોંગ્રેસ ગઠબંધનનો વિજય મેળવ્યો હતો, જે 45 બેઠકોની બહુમતીના આંકથી વધુ છે. ભાજપને 29 બેઠકો મળી હતી.

બીજી તરફ હરિયાણા વિધાનસભાની કુલ 90 બેઠકોમાંથી ભાજપને 48 બેઠકો મળી હતી. બીજી તરફ કોંગ્રેસને 37 બેઠકો મળી હતી. રાજ્યમાં બહુમતી માટેનો આંકડો 45 બેઠકોનો છે અને ભાજપ ત્રીજી વખત સરકાર બનાવશે તે નિશ્ચિત બન્યું હતું.

જમ્મુ કાશ્મીરમાં વિવાદાસ્પદ કલમ 370ની નાબૂદી પછી આશરે 10 વર્ષ પછી યોજાયેલી ચૂંટણીમાં ભાજપને સરકાર બનાવવાની આશા હતી, પરંતુ તે સફળ થઈ ન હતી અને વિપક્ષી ગઠબંધનની સ્પષ્ટ બહુમતી મળી હતી. ગઠબંધનમાં નેશનલ કોન્ફરન્સને 42 બેઠકો મળી હતી, જ્યારે કોંગ્રેસને માત્ર છ બેઠકો મળી હતી. ક્યારેય J&K પર એકલા હાથે શાસન ન કરનારી ભાજપે 29 બેઠકો સાથે સંતોષ માનવો પડ્યો હતો, જે 2014માં તેની બેઠકો કરતા ચાર વધુ છે, પરંતુ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની પાર્ટીની અપેક્ષા કરતા ઓછી છે.

ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન મહેબૂબા મુફ્તીની પીડીપીને કિંગમેકર તરીકે જોવામાં આવતી હતી, પરંતુ કોંગ્રેસ-NC ગઠબંધનની સ્પષ્ટ બહુમતી મળી હતી. આ વખતે પીડીપીને માત્ર ત્રણ બેઠકો મળી હતી, જે ગત ચૂંટણી કરતાં 25 ઓછી છે. J&Kની ચૂંટણીમાં અરવિંદ કેજરીવાલની આમ આદમી પાર્ટીએ પ્રથમ વખત એક બેઠક પર વિજય મેળવ્યો હતો. વોટ શેરની દ્રષ્ટિએ ભાજપને મોટી સફળતા મળી હતી. ભગવા પક્ષે 25.63 ટકા મત મેળવ્યા હતાં – જે 2014માં મળેલા મત કરતાં 2.65 ટકા વધુ છે. એનસીને 23.44 ટકા મત મળ્યા હતાં, જ્યારે કોંગ્રેસને 11.97 ટકા મત મળ્યાં હતાં. પીડીપીને 8.87 ટકા વોટ મળ્યાં હતા, જે 2014 કરતાં 13.8 ટકા ઓછા છે.

જમ્મુ-કાશ્મીરમાં 18 સપ્ટેમ્બર, 25 સપ્ટેમ્બર અને 1 ઓક્ટોબરે 3 તબક્કામાં મતદાન થયું હતું. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં લગભગ 10 વર્ષ બાદ વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ. છેલ્લી વખત 2014માં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ હતી, જેમાં કોઈપણ પક્ષને પૂર્ણ બહુમતી મળી ન હતી. 2019માં ચૂંટણી યોજાવાની હતી, પરંતુ તે પહેલા ઓગસ્ટમાં કેન્દ્ર સરકારે જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ 370 નાબૂદ કરીને તેને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બનાવી દીધો હતો.

હરિયાણામાં તમામ એક્ઝિટ પોલ, રાજકીય નિષ્ણાતોને ખોટા પાડીને નરેન્દ્ર મોદીની પાર્ટીએ વિજય મેળવતા વિપક્ષ કોંગ્રેસને મોટો આઘાત લાગ્યો હતો. હરિયાણાના પડોશી રાજ્યો દિલ્હી અને પંજાબમાં સત્તા ધરાવતી અરવિંદ કેજરીવાલની આમ આદમી પાર્ટી રાજ્યમાં ખાતુ ખોલવામાં પણ નિષ્ફળ રહી હતી. હરિયાણામાં કોંગ્રેસે તેનો આંચકો સ્વીકાર્યો ન હતો અને ચૂંટણીપંચ પર દોષારોપણ કર્યું હતું. બીજી તરફ ઉત્સાહી ભાજપના નેતાઓએ કોંગ્રેસની હાર માટે તેની આંતરિક જૂથબાજીને કારણભૂત ગણાવી હતી. કોંગ્રેસે દલિત કુમારી શેલજાને બદલે જાટ નેતા ભૂપિન્દર હુડ્ડાને પક્ષની કમાન સોંપી હતી અને વિજયની તેની પૂરી આશા હતી. જોકે જાટ મતોના સંદર્ભમાં અણધાર્યો વળાંક આવ્યો હતો અને જાટ પ્રભુત્વ ધરાવતી ઘણી બેઠકો ભાજપને મળી હતી.

હરિયાણામાં 5 ઓક્ટોબરે એક જ તબક્કામાં મતદાન થયું હતું. રાજ્યમાં દસ વર્ષથી ભાજપ સત્તા પર છે. લોકસભા ચૂંટણી બાદ હરિયાણામાં ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે પહેલી મોટી સીધી સ્પર્ધા હતી. હરિયાણાની રાજકીય લડાઈમાં ભાજપ અને કોંગ્રેસ ઉપરાંત આમ આદમી પાર્ટી, INLD-BSP અને JJP-આઝાદ સમાજ પાર્ટી મેદાનમાં હતી. જો કે મોટાભાગની બેઠકો પર ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે સીધી લડાઈ હતી.

હરિયાણામાં કોંગ્રેસને ચૂંટણી પહેલા અતિ આત્મવિશ્વાસ હતો, મતગણતરીના પ્રારંભિક ટ્રેન્ડમાં કોંગ્રેસ આગળ હતી અને કોંગ્રેસના નેતાઓએ જલેબી વહેંચી ઉજવણી પણ ચાલુ કરી દીધી હતી. જોકે આખરે તેને આંચકો લાગ્યો હતો. કોંગ્રેસ મુખ્યાલયમાં શરૂઆતમાં ઉજવણીનો માહોલ હતો, પરંતુ બપોર સુધીમાં ઉદાસીન વાતાવરણમાં બદલાઈ ગયો હતો.

 

LEAVE A REPLY